Czy rolowanie jest złe?

Konsultacja ze specjalistą jest pierwszym krokiem do wypracowania najlepszej techniki, którą możemy stosować. Tylko fizjoterapeuta potrafi postawić rzetelną diagnozę, na podstawie której dowiemy się, jaki rodzaj ćwiczeń jest dla nas optymalny. Literaturę oraz Internet traktujmy jako źródło wiedzy ogólnej, dotyczącej metod autoterapii. Pamiętajmy przy tym, że informacje zawarte na blogach czy w artykułach mogą pomóc nam w wyborze technik, z których możemy skorzystać, jednak ich szczegółowy dobór, dopasowany do konkretnej osoby, zostawmy specjalistom. To, że na blogu poświęconym sposobom rolowania dla osób trenujących dane dyscypliny sportowe znajdziemy kilka ciekawych wskazówek, nie oznacza, że mamy się nimi bezwzględnie kierować. Gdy przeczytamy, że tylko jeden, określony sposób rozluźniania łydki jest dobry dla osób, które zajmują się danym sportem, miejmy na uwadze, że dla każdego trenującego techniki powinny być dobrane indywidualnie. Tym właśnie zajmują się fizjoterapeuci. A jeśli mamy przeprosty w kolanach albo szpotawe lub koślawe kolana? Czy wtedy też mamy korzystać z idealnych rozwiązań przedstawionych w Internecie? Czy w tej sytuacji można się rolować?
Postanowiłam wybrać kilka obszarów ciała objętych automasażem i w opisie technik uwzględnić najczęstsze zaburzenia tkankowe/urazy, z którymi zmagają się sportowcy oraz błędy popełniane podczas terapii.

STOPA

Dla kogo?
Dla każdego, u kogo zdiagnozowano ograniczenie w obrębie tylnej taśmy mięśniowo-powięziowej (tył ciała). Szczególnie ważne w sportach, w których stabilna stopa zapewnia prawidłową sekwencję napięć w obrębie całego ciała, np. praca z ciężarami.

Przy jakich dolegliwościach?
Niezbędna jest mobilizacja przy ostrodze piętowej, skróconym ścięgnie Achillesa, po skręceniu stawu skokowego (moment włączenia tej formy zabiegu ustala fizjoterapeuta). Szczególnie ważne jest bezpośrednio po zdjęciu wszelkich usztywniaczy/gipsu, po urazach kostnych, więzadłowych, torebkowych – ze względu na konieczność szybkiej przebudowy kolagenu w tkankach wyłączonych z pracy przez dłuższy czas.

W jaki sposób?
Na początku przygody z autoterapią powinniśmy działać ostrożnie i obserwować reakcje pojawiające się w tkankach. Pamiętajmy, że podeszwowa część stopy to przede wszystkim skupisko ścięgien, powięzi i drobniutkich mięśni występujących głównie w przestrzeniach pomiędzy kośćmi. Ból pojawiający się w trakcie rolowania stopy nie pochodzi zatem z punktów spustowych. Nie powinniśmy uciskać zbyt mocno. Kierunek masażu powinien być zgodny z przebiegiem włókien rozcięgna podeszwowego. Zabieg dla jednej stopy powinien trwać średnio 2–5 minut, w zależności od skali problemu.

Kiedy nie?
Należy zachować szczególną ostrożność w przypadku ostrych stanów zapalnych, ponieważ wszelkie formy drażnienia tkanki mogą wywołać jeszcze większe zmiany zapalne oraz spowolnioną regenerację. Nie należy również wykonywać masażu w przypadku podejrzenia pęknięcia/złamania kości lub innej formy uszkodzenia tkanek. Nie należy również wykonywać intensywnego rolowania u osób z niestabilnością stawu skokowego oraz silnym płaskostopiem.

PASMO BIODROWO-PISZCZELOWE

Tkanki te nie powinny być nadmiernie mobilizowane na całej swojej długości. Mięsień naprężacz powięzi szerokiej jest mięśniem dwustawowym – z jednej strony to silny odwodziciel w stawie biodrowym, z drugiej – stabilizator stawu kolanowego. I to właśnie ta druga funkcja determinuje przestrzeń, jakiej nie powinno się nadmiernie uciskać rolką lub piłką. Dotyczy to obszaru około 15– 20 cm powyżej szpary bocznej stawu kolanowego, jak również 5–10 cm poniżej tej przestrzeni. Jak wcześniej wspominałam, rolowanie powinno obejmować przede wszystkim tkankę mięśniową, a na powyższe obszary składa się głównie struktura ścięgnisto-powięziowa, której głównym zadaniem jest utrzymywać właściwą grę stawową w kolanie. Jest to niezwykle ważny obszar dla osób z koślawością (zdj. 1–6).

Dla kogo?
Dla osób wykonujących funkcjonalne przysiady, trenujących CrossFit, sporty biegowe. Wszędzie, gdzie dochodzi do silnego zaangażowania pośladka i biodra podczas ruchu z obciążeniem. Szczególnie w sytuacji, gdy podczas przysiadu stopa rotuje się na zewnątrz, a kolano ucieka do środka.

Przy jakich dolegliwościach?
Ból okolicy okołokrętarzowej, bóle pośladka, koślawość kolan, bóle napięciowe okolicy potylicy i odcinka lędźwiowego.

W jaki sposób?
Najważniejsza jest przestrzeń pomiędzy krętarzem kości udowej a górną krawędzią talerza biodrowego. Przyczyną jest występowanie największej ilości...