Flossing

Z ARTYKUŁU DOWIESZ SIĘ:

• czym jest flossing,
• jaka jest zasada działania flossingu,
• jak poprawnie stosować flossing.

WStanach Zjednoczonych elastyczne taśmy zostały wypromowane pod enigmatyczną nazwą „VooDoo floss”. Sam Starett w swoich pierwszych filmikach z wykorzystaniem taśm mówił: „Nie wiem, jak to działa, ale działa”. Geniusz tkwi w prostocie i dobrym marketingu. 

Nazwa miała sugerować coś magicznego – osobiście nie przepadam za takim podejściem. Dużo bardziej przekonuje mnie próba wyjaśnienia działania pewnych mechanizmów i połączeń niż tzw. „use it or loose it”. Dlatego w niniejszym artykule spróbujemy rozłożyć na czynniki pierwsze sposób działania elastycznych taśm oraz pokazać schemat pracy z flossingiem, który wcale nie jest taki trudny, jak się wydaje. 

Sposób działania

Główne działanie flossingu to redukcja poziomu bólu i zwiększenie zakresu ruchomości (Ahlhorn et Krämer 2016, K. Starrett 2015). Przyjmuje się, że chwilowe ograniczenie dopływu krwi, a następnie jej dynamiczne doprowadzenie prowadzi do lepszego odżywienia struktur i tkanek okołostawowych. Niestety, konkretny efekt terapeutyczny jest ciągle nieudokumentowany, natomiast istnieją pewne założenia opisane przez Staretta i Ahlhorna. 

Efekt neuropsychologiczny to tak naprawdę efekt placebo. Korzystne skutki, jakie odczuwamy po zastosowaniu flossingu, bazują jedynie na odczuciach subiektywnych. Jeśli uwierzymy w działanie jakiegoś mechanizmu, to poszukujemy efektów jego działania. 

Zwiększenie przepływu krwi po jego chwilowym odcięciu wpływa bezpośrednio na efekt przeciwbólowy i docelową poprawę ukrwienia, a także trofikę danego segmentu ciała. Dotychczas przeprowadzone badania (Loenneke) oceniały trening okluzyjny, czyli wpływ zmniejszonego dopływu krwi wraz z zastosowaniem ćwiczeń wielostawowych o intensywności 30%. Zauważono wzrost siły mięśniowej i hipertrofię. Choć nie było to typowe zastosowanie flossingu w takim rozumieniu, jaki przedstawiamy w artykule, badanie to może wskazywać na pozytywne działanie tego typu zabiegów na nasze ciało.

Kolejny aspekt efektu terapeutycznego flossingu wynika z kompresji, jaką wywołuje on na dane struktury. W przypadku stawu rzepkowo-udowego dochodzi do ucisku ciałka Hoffa oraz poprawy ślizgu przednio-tylnego piszczeli względem kości udowej. W terapii manualnej przyjmuje się, że dzięki kompresji przy ruchu pasywnym nasze powierzchnie stawowe są niejako zmuszane do produkcji większej ilości mazi stawowej, co w rezultacie zapobiega ścieraniu się i pomaga je odżywiać. I znów wiąże się to z lepszym ukrwieniem i cyrkulacją krwi w obszarze, gdzie jej dopływ chwilowo był ograniczony.

Przy zastosowaniu flossingu dla stawu skokowego wykorzystujemy założenia technik Mulliganowskich (Gilbreath 2014), czyli mobilizacji stawowej kości piętowej czy piszczeli z ruchem. 

Redukcja bólu po zabiegach z flossingiem jest tłumaczona poprzez założenia teori bramki kontrolowanej (opracowanej przez Melzacka i Walla w 1967). Według niej każdy impuls nerwowy informujący o bólu musi najpierw przejść przez pewien punkt w rdzeniu kręgowym (jego róg tylny), który decyduje, czy dany impuls ma zostać przesłany dalej czy nie. W przypadku kiedy na drodze impulsu znajdzie się inny – silniejszy, ten pierwszy może nie dotrzeć do mózgu i nie zostać odebrany. Poprzez takie działanie flossing pozwala pobudzić inne receptory konkurujące z nocyceptorami, wysyłającymi wcześniejszą informację bólową. My odczujemy to jako działanie rozluźniające i przeciwbólowe na nasze tkanki. 

Ostatnim elementem pracy z gumami do flossingu jest wpływ na samą powieź. Gumberteau tłumaczy, że w przypadku elastycznych taśm dochodzi do przełamywania tzw. cross links, co oznacza, że wszystkie rodzaje powięzi są rozpracowywane w trakcie mechanizmu flossingu (Stecco et Macchi et al 2009). Poprawia się jej elastyczność i ruch. 

Nieznany jak dotąd pozostaje efekt limfatyczny. Nie ma dowodów na to, że flossing wpływa bezpośrednio na poprawę odprowadzania limfy z obszarów bólowych. W fizjoterapii drenaż limfatyczny to bodziec delikatny, tak aby odprowadzać limfę, ale nie uszkadzać naczynek limfatycznych.

W jaki sposób wykorzystywać flossing? 

Flossing możemy zastosować przede wszystkim dla kończyn. Jedna...